các bài viết trong năm 2012

Mỗi ngày học 1 điều hay từ cuốn sách Hiểu về trái tim - Cách kiềm chế cơn giận


“Chuyển hóa cơn giận: 
Sau mỗi cơn giận, ta thường cảm thấy hối tiếc và ray rứt vì những phản ứng dại dột và thấp kém của mình. Ta biết mỗi lần tức giận là mỗi lần ta đánh mất hình tượng đẹp và làm suy giảm niềm tin yêu trong mắt người khác, nên lòng cứ dặn lòng sẽ không để cho cơn giận thao túng mình thêm lần nào nữa. Thế nhưng khi gặp chuyện trái nghịch, nhất là tổn hại đến quyền lợi hay danh dự, là cơn giận cứ không hẹn mà đến. Ngay lúc ấy, dù được khác nhắc nhở, ta cũng gạt ngang, lý trí cũng phải đứng lặng chào thua cảm xúc. Từ thất bại này đến thất bại khác, ta dần trở nên căm ghét cơn giận của mình. Rồi có khi ta quay sang trách giận ba mẹ trao chi cái tính làm khổ mình khổ người như thế …........... Nếu ta không quan sát và hóa giải bớt những phản ứng chống đối một cách âm ỉ từ những việc như thế, thì cơn giận chắc chắn sẽ hình thành như một quy trình tự nhiên. Khi nguồn năng lượng giận gần như được mặc định trong tâm thức, chỉ cần một hành động không dễ thương hay một hoàn cảnh trái ý nho nhỏ cũng đủ khiến cho nó bị kích động. Nó sẽ nhanh chóng biến thành cơn giận dữ dội mà chính ta cũng rất bất ngờ.
Khi phát hiện ra cơn giận đang nổi lên và sắp “bung ra” thành lời nói hay hành động, ta hãy mau chóng tìm cách tách ly ra khỏi đối tượng vừa mới tác động vào cơn giận của mình. Lý tưởng nhất là ngồi trong phòng yên tĩnh, hay dạo bước trên con đường râm mát. Trong trường hợp không thể tách khỏi hoàn cảnh thì ta hãy ngồi yên đó, cố gắng đừng mở lời nói thêm một câu hay một từ nào, dù ta cho đó là lời giải thích thỏa đáng. Mọi hành vi xảy ra trong cảm xúc giận hờn đều sẽ khiến ta hối tiếc sau này. Ta hãy cố quên đối tượng kia đã làm hay đã nói điều gì với ta, mà chỉ đem hết tâm ý tập trung vào hơi thở để làm lắng dịu cơn bão cảm xúc. Nếu ta đã có sẵn kỹ năng theo dõi hơi thở để định tâm thì chỉ 15 phút sau là ta sẽ vượt khỏi. Cũng như khi căn nhà của ta bất ngờ bị cháy thì ta chỉ cần lo chữa cháy để cứu lấy những tài sản quý báu bên trong, chứ đừng vội vã truy cứu hau trừng phạt kẻ mà ta tình nghi đã đốt nhà. Chuyện đó “hạ hồi phân giải”.
Hơi thở là điểm tựa rất an toàn mỗi khi ta bị những cơn bão cảm xúc tấn công mà ta không biết phải làm sao. Tuy nhiên, nếu cứ sử dụng mãi cách này thì ta sẽ không bao giờ hiểu rõ bản chất cơn giận của mình. Không hiểu rõ cơn giận thì muôn đời ta cũng không thể chuyển hóa được nó, sẽ mãi bị nó phiền nhiễu. Cho nên, sau khi luyện tập được thói quen nhìn lại bản thân mình mỗi khi nổi giận, thay vì tìm cách trả đũa, ta hãy dành nhiều thời gian để quan sát cơn giận của mình. Hãy chú tâm quan sát tiến trình từ khi cơn giận biểu hiện lên bề mặt ý thức, thôi thúc ra hành động, đến khi nó tan biến. Khi có kinh nghiệm, ta sẽ phát hiện ra cơn giận vốn không có thật. Nó chỉ là nguồn năng lượng được sinh ra từ vài sai sót trong sự vận hành của guồng máy tâm thức như: nhận thức sai lầm, trí tưởng tượng phóng đại, cảm xúc nhạy bén, các giác quan không được phòng hộ cẩn thận. Nên cần duy trì khả năng quan sát tiến trình ấy lâu bền, bằng thái độ không thành kiến, từ từ ta sẽ thấy rõ những gì đã tạo nên cơn giận và dễ dàng chuyển hóa nó.
Tuy nhiên, lỗi thường mắc phải là ta mong muốn mình sẽ hết nóng giận ngay khi bắt đầu luyện tập. Một thói quen hình thành trong thời gian quá dài thì không thể thay đổi trong một sớm một chiều được. Tiến trình quan sát cơn giận có thể đem tới cho ta những khó chịu bất ngờ trong giai đoạn đầu, nhưng dần dà ta sẽ quen và còn cảm thấy rất thú vị như đang xem một bộ phim hành động. Ta cứ ngồi đó quan sát cơn giận của mình như ngả người ra ghế xem phim vậy. Trong trường hợp bất hại đến kẻ khác, ta hãy để cơn giận của mình nổi lên một cách tự nhiên, nhưng khác với mọi lần là ta có quan sát. Lẽ dĩ nhiên, cơn giận vẫn cứ xảy ra theo tốc độ riêng của nó và ta không có ý đuổi theo để dập tắt. Ta chỉ quan sát để thấu hiểu cơ chế hoạt động của nó như thế nào mà thôi. Mỗi lần quan sát sẽ cho ta một cái thấy mới về bản chất vô thường của cơn giận. Nhận thức sai lầm trong ta sẽ từ đó rơi rụng. Ta cần kiên nhẫn luyện tập để điều chỉnh lại cơ chế hoạt động của tâm thức, chứ không phải muốn trấn áp hay điều khiển cơn giận. Khi ta chưa thấu hiểu cơn giận, dù có điều khiển được nó thì cũng chỉ là giải pháp tạm thời mà thôi ….........................Nên nhớ, phiền não vốn rất tinh tế. Nếu không có một kỹ năng quan sát thật tốt thì ta khó mà phát hiện hết sự vận hành của nó. Để rồi một ngày nào đó ta không thể ngờ cơn giận cuồng điên bỗng từ đâu tràn ra như thác lũ. Cũng do ta thường quá chủ quan tưởng mình không còn giận hờn nữa, hoặc nghĩ rằng mình chỉ giả bộ để ra uy, hay cố gắng trình diễn để lấy lòng kẻ khác, mà ta không thấy những đợt sóng tức giận đang ngấm ngầm bên trong. Mỗi ngày một chút, năng lượng giận hờn kết tinh thành một khối rất lớn mà người ta thường gọi đó là nội kết. Khối nội kết này gần như chi phối mọi hành vi của ta. Lúc nào nó cũng khiến ta cau có hay gây sự với đối tượng ấy, mặc dù họ chẳng làm gì ta cả. Hóa ra, ta đã không hiểu hết cái tâm cố chấp và chưa đủ độ lượng của mình, dù trong ý chí ta cho rằng những chuyện ấy không đáng chi cả. Thế mới biết, thấu hiểu hết những ngõ ngách sâu kín trong tâm còn quan trọng hơn là dập tắt được ngay một cơn giận.
Cho nên, khi nào ta vẫn còn quá quan trọng và luôn tìm cách nâng niu cái tôi của mình thì cơn giận sẽ vẫn còn. Trong khi đó, tình thương chính là “khắc tinh” của cơn giận.”

Cuốn sách mở ra mới có 2 ngày, nhưng những điều cần phải suy ngẫm và thực tập chánh niệm thì đã quá nhiều. Mới thấy bản thân mình là một cây khô trên sa mạc, biết bao nhiêu nước tưới tắm cho đủ để lá xanh tốt xum xuê, chưa nói tới có thể đơm hoa kết trái ngọt lành.
Không nói đâu xa, ngay từ sáng sớm hôm nay thôi, mình ngồi tĩnh tại trong một không gian riêng, vậy mà vẫn gửi đi một tin nhắn – mà sau khi gửi đi rồi và học bài học về cơn giận, mới biết là quá thừa – nó như thế này “Cảm ơn anh vì hộp socola. Socola không chỉ ngọt, mà còn có vị đắng và chát của rượu nữa. Đúng cảm xúc của người nhận”.
Lúc đầu, thói quen cảm ơn khi nhận được một món quà  là TỐT. Lúc sau , có sự “chen ngang” rất vô tình của cảm xúc và sự “hào phóng” quá đáng của tự thương thân – CŨNG DỄ HIỂU. Rốt cục, trong lòng tồn tại một chút day dứt và tự cáu giận bản thân – KHÔNG TỐT.
Mình đã tập thở. Đã biết chấp nhận hoàn cảnh và thôi than khóc. Khi nghĩ “mình khổ quá” chính là lúc mình đang làm mình khổ thêm. Nếu mọi bài học đều khuyên người ta “xem lại mình”, thì mình đã làm việc ấy. Mọi thứ đang không như mình mong muốn. Mình muốn khỏe mạnh, nhưng mình không khỏe. Mình muốn dịch chuyển, nhưng mình đang chết dí một chỗ và ngày càng trở nên lười biếng hơn. Mình muốn thanh thản, nhưng mình luôn rối bời. Mình muốn thoát khỏi cảm xúc dễ dãi của phần CON trong người, nhưng mình chưa làm được ....
Giận người ít thôi, giận mình mới là lớn. Đôi lúc, cơn giận bản thân đã khiến mình muốn hủy hoại bản thân mình không thương tiếc. Muốn reset lại tất cả. Để được làm lại cuộc đời mìnhcho tử tế. Đương nhiên, đó là tự huyễn hoặc. Nếu được vậy thì sẽ không có sai lầm nào phải gọi là khủng khiếp, không có ai chết, không có sự hiểu lầm và chia lìa ...
Mỗi một khái niệm nhỏ, ví dụ như “quan sát cơn giận”, đều cần nhiều thời gian để thực hành. Chắc không ai hình dung ra trong quá trình thực hành ấy, chứa đựng cả sự đau đớn, cả thể xác lẫn tinh thần. Thỏa mãn ý chí của cái tôi, không phải đơn giản. Bên Đạo có Jesu, sao sẵn lòng để người ta đối xử tàn tệ với mình như thế, mà vẫn mỉm cười toại nguyện? Người đang thỏa nguyện sự hy sinh mình vì một lý tưởng : Sau cái chết, sẽ là sự sống. Quả đúng như thế, sau cái chết của Người, là sự hồi sinh của biết bao người.
Khác với chủ nghĩa thực dụng, ta là nhất – là một – là tất cả, cũng là thỏa mãn, nhưng là thỏa mãn cảm xúc nhất thời. Mua được xe ôtô để đi, thỏa mãn. Mua được 1 cái nhà to hơn nhà của thằng bạn, thỏa mãn. Lên được vị trí đầy trọng vọng, mọi người khi gặp hơi nhún mình dạ-thưa, phải nghe sai khiến, thỏa mãn. ....Nhưng, quả thật, cái cảm giác thỏa mãn đó được bao lâu? Bao lâu sau khi mua xe/đổi xe, ta lại cảm thấy không còn thỏa mãn nữa? Khi biết, bạn bè có hơn 1 cái nhà to đẹp như của ta, ta lại thấy muộn phiền? Khi ở vị trí trên cao kia, sau bao lâu thì lại không thỏa mãn và phải luôn tìm cách để ngoi lên cao hơn nữa, hoặc giả là phải luôn tìm cách giữ chặt cái ghế mình đang ngồi? ….
Mình chẳng còn nghĩ gì đến những điều họ đã nói, đã gán cho mình, đã kêu gào hô hào trách nhiệm và bắt mình phải đón nhận những năng lượng nặng nề từ những lời kể lể khóc than oán trách của họ, ngay cả khi biết mình còn đang gánh không hết trách nhiệm. Mình chọn cách rời xa những đối tượng đem tới sự muộn phiền và nóng giận, tủi hờn cho mình. Mình không tạo thêm kỷ niệm với người đàn ông, mà trước họ, cảm xúc của mình cứ ngày một xói mòn đi. Mình đang nhân danh tình yêu không còn màu hồng ư? Mình đang bị cuốn vào cảm giác nghiện yêu đương đó thôi. Mình giữ điều đó trong lòng, để thêm giận người và giận mình, thì tốt cho ai chứ?
Với một người, khi yêu đương có thể nói “yêu” ta say đắm, nhưng “vậy và chỉ vậy mà thôi”, tất cả những lúc khác, với những cảm xúc khác và những khó khăn hệ lụy khác của ta thì họ lại dửng dưng hoặc không hề hay biết – thì đó là gì vậy? Thứ tình cảm và quan hệ đó, được gọi là gì vậy? Bỏ đi, quên đi và tôn trọng cảm xúc ý chí của mình, đó không phải là tệ bạc. Đó là tha thứ. Có lẽ, bài học khó khăn nhất của con người đó là học tha thứ.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét